Kontakt Lensler ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Yumuşak lensler kullanımı en kolay lenslerdir. Daha önce hiç kontakt lens kullanmadıysanız bile yumuşak lensleri rahatlıkla kullanabilirsiniz. Yumuşak lensler yüksek oksijen geçirgenliğine sahiptir. Yeni nesil silikon hidrojel yumuşak saydam lens çeşitleri arasında bir ay boyunca gece bile gözden çıkartılmadan kullanılabilen lensler bulunmaktadır.

Örneğin; Air Optix Night and Day AQUA yumuşak kontakt lensler 30 gün ve gece gözden çıkarılmadan kullanılabilmektedir.

Günümüzde, çok konforlu olan yumuşak kontakt lenslere kullanıcıların çoğu birkaç saat gibi çok kısa bir zaman içerisinde adapte olurlar. Bazı lens kullanıcılarında bu süre biraz uzayabilir ancak süre birkaç günü pek geçmez.

Kontakt lensler korneanın üzerinde duracak şekilde tasarlanmışlardır, gözlük ise korneaya ortalama 12 mm mesafededir. Verteks mesafesi olarak adlandırılan bu mesafe kornea ile gözlük camı arasındaki ortalama mesafedir. Örneğin; gözlük numarası -6.00 olan kişinin kontakt lens reçetesi verteks mesafesi sıfır iken yazılmalıdır. Lens reçetesi verteks mesafesi farklılığı dikkate alınmadan yazılırsa kişi net görüş alamaz ve görme problemleri ortaya çıkar. Küçük numaralarda gözlük ve kontakt lens numaraları aynı iken, numara yükseldikçe miyoplarda gözlüğe oranla daha küçük, hipermetroplarda ise daha büyük numaralı lens gerekmektedir.

Öncelikle şunu söylemekte yarar var. 70'li yıllardan sonra ülkemizde yaygınlaşmaya başlayan kontakt lensler artık günümüzde çok farklıdır. Toplum olarak zihinlerimizde oluşan kontakt lens imajı da değişen kontakt lens teknolojisine bağlı olarak geçmişte kaldı. Kontakt lensler artık sert değil. Bazı kornea hastalıklarında kullanılanlar hariç uzak, yakın ve astigmat görme bozukluklarında tamamen yumuşak lensler kullanılmakta. Bunlar gözde hissedilmeyen hatta lens kullandığınızı unutturabilecek kadar rahat lenslerdir.

Yeni nesil silikon-hidrojel lenslerin, olağan hidrojel yumuşak kontakt lenslerden 5 kat daha fazla oksijen iletimi sağlayarak gece ve gündüz kullanılabilen çeşitleri bulunmaktadır.

Bir insanın ömrü boyunca kadar süre ile lens kullanabileceği, kontakt lenslere ilgi duyan hemen herkesin ortak merak konusudur. Doğrusu ömür boyunca ne kadar kontakt lens kullanabilineceğine dair belirli bir süresi yoktur. Kişisel faktörlere ve çevresel etmenlere bağlı olarak bu süre çok değişkenlik gösterebilir.

Öncelikle kontakt lens özgürlük demektir. Gözlükten farklı olarak her yeri rahat bir şekilde görebilirsiniz, tıpkı kusursuz gözlere sahipmişsiniz gibi geniş bir görüş alanı sağlar gözlükte olduğu gibi çerçeveler sizi sınırlayarak yan görüşü zayıflatmaz. Kontakt lensler yansıma yapmaz, derinlik algılaması gözlükten daha iyidir.

Kontakt lensler hareket kabiliyeti sağlar. Gözlüklerin kayması veya düşmesi çoğu zaman can sıkıcı olmaktadır. Her türlü yoğun aktiviteyi lenslerinizle yapabilir, bu esnada her şeyi gerçek büyüklüğünde ve net görmeye devam edebilirsiniz. Spor yapmak gibi koşmayı veya eğilip doğrulmayı gerektiren tüm bedensel aktiviteleri özgürce yapabilirsiniz. Gözlük kullanmanın insan psikolojisi üzerindeki muhtemel oluumsuz etkileri, özellikle gençler üzerindeki etkilerini de unutmamak gerekir. Özellikle estetik kaygılar sözkonusu ise kontakt lensler iyi bir alternatiftir.

Refraktif cerrah, yani göz bozukluklarının cerrahi yöntemlerle düzeltimi ise tüm cerrahi girişimlerde olduğu gibi riskler taşımaktadır. Refraktif cerrahi, ülkemizde her ne kadar başarı ile uygulanmakta olursa olsun yine de risklerini göz ardı etmek pek mümkün değildir. Zaten gelişmiş ülkelerde kontakt lenslerin tercih edilmesinin bir nedeni de budur. Herkesin göz yapısı farklıdır ve kendine has özellikler taşır, bu nedenle herkesin refraksiyon cerrahisinden yararlanabilmesi de söz konusu değildir.

Kornea oksijen ihtiyacının önemli bir kısmını havadan direkt olarak temin etmektedir. Bildiğiniz gibi vücudumuzu oluşturan hücrelerin ihtiyaç duyduğu oksijen solunum sistemiyle elde edilerek, kan dolaşımı yoluyla ulaştırılmaktadır. Kornea ihtiyaç duyduğu oksijeni büyük ölçüde havadan kendi temin eden nadide bir organımızdır. İşte bu nedenle korneanın üzerine yerleştirilen bir kontakt lensin hava alabilmesi, yani oksijen geçişine izin vermesi gerekmektedir. Alışılageldiğimiz hidrojel lensler, ideal olarak günde 8-10 saat süresince ve akşamları çıkartmak suretiyle kullanılmakta iken, yeni silikon hidrojel kontakt lenslerin 5 kat fazla oksijen iletebilmeleri nedeniyle 30 gün ve gece boyunca gözde kalabilen çeşitleri bulunmaktadır. Hidrojeller oksijeni göze ulaştırmak için su kullanırlar fakat modern silikon hidrojel malzeme gözün daha fazla nefes alabilmesini sağlar. Bu şekilde hidrojellerle kıyaslandığında daha az su bileşeni gerekir. Dolayısıyla oksijen geçirgenliği artar ve gün sonunda kendinizi daha iyi hissedersiniz. Silikon hidrojel teknolojisi geleneksel hidrojellere kıyasla çok daha yüksek oksijen geçirgenliği sunmakta ve gerçek lens içinde daha az sıvı bileşen olsa bile göz yüzeyini nemli tutabilmektedir. Kısacası yeni nesil kontakt lensler gözünüzün nefes almasını sağlayan, yumuşak, rahat, çok güvenli ve fazla bakım gerektirmeyen pratik lenslerdir.

Sürekli gözde kalabilen ve hatta uyunabilen lensler, silikon hidrojel teknolojisinin bir armağanıdır. Bu lenslerin oksijen iletkenliği çok yüksektir ve kornea tabakası, üzerinde bir lens olduğu halde ihtiyaç duyduğu oksijeni alabilmektedir. Bu sayede göz sağlıklı kalabilmektedir. Bir de bu lenslerin bazıları birikintilere karşı daha dirençlidir. Dolayısıyla alışageldiğimiz lenslerden daha az birikinti toplamaktadır ve bu sayede sık temizliğe ihtiyaç duymamaktadır. Bütün bu faktörler birleşince lens gözde, çıkartmadan, uzun bir süre kalabilmektedir. Ancak lensin ne kadar süre ile gözde kalabileceğine ve lensin modeline göz doktoru karar verecektir. Zira her göz birbirinden farklıdır ve her lens her kullananda aynı sonucu vermeyebilir. Kişinin yaşam tarzı, mesleği ve yaşadığı fiziki koşullar kadar, hekimin vereceği kararda diğer etkenler olacaktır. Oksijen iletkenliği yüksek olan silikon hidrojel lenslerin, kullanan kişilere sağladığı yararların en önemlisi sağlıklı net görüştür. Kontakt lenslerin sağladığı net görüş ve özgürlük bir de kullanım güvenliği ve rahatlığıyla birleştiğinde ideal bir görme çözümü ortaya çıkıyor. Kişiler bu lensleri ile hiç bir rahatsızlık hisstemeden ve hiç bir fiziki engel yaşamadan spor yapabilir, geç saatlere kadar çalışabilir, eğlenebilir. Sağlığına özen gösteren kişilerin yanısıra aktif ve yoğun yaşam süren kişiler için de en uygun çözümdür. Silikon hidrojel kontakt lenslerin miyopi, hipermetropi, astigmatizma ve ihtiyar göz dediğimiz orta yaşlardan itibaren yakını görme zorluğuna neden olan presbiyopi durumlarında kullanılan türleri vardır.

Göz sağlığı açısından herhangi bir sorunu olmayan (gözün ve göz kapaklarının dış yapısı normal, göz yaşı azlığı ve gözde kronik enfeksiyon sorunları olmayan, sürekli göz ilacı kullanımının gerektiği bir rahatsızlığı olmayan) herkes kontakt lens kullanabilir. Ancak kontakt lens kullanılıp kullanılamayacağına ayrıntılı göz muayenesi sonrası en iyi karar verecek olan kişi bir göz doktorudur. Kontakt lens, göz doktoru gözetimi dışında kullanılmamalıdır.

Bazen lens kullanımını engelleyen veya zorlaştıran durumlar (örneğin keratokonus gibi) vardır. Bunlar için ayrıntılı değerlendirme sonrası özel lens uygulamaları yapılabilir.

Göz yaşı azlığı, gözde enfeksiyon varlığı, geçirilmiş bazı göz ameliyatları lens kullanımını engelleyebilir. Göz doktoru tarafından ayrıntılı muayene sonrası lens kullanımına karar verilmelidir. Kontakt lens kullanmanın bir çok avantajı vardır. Gözlük çerçevesinin kişiye vereceği kullanım zorluğunun olmaması, yağışlı günlerde görüş sorunu yaşamadan kullanılabilmesi, görme alanının kişinin kendi gözündeki gibi olması, soğuk havalarda sıcak bir ortama girildiğinde buğulanma olmaması, spor yaparken sorun yaşanmaması bunların başlıcalarıdır.

Diğer bir sağlıklı kontakt lens tercihi ise günlük kullan- at lenslerdir. Farklı bir teknoloji ile üretilen bu lensler sabah takılıp akşam çıkartılarak atılmak suretiyle kullanılmaktadır.

Temizlik gerektirmemesi ve bu nedenle çok güvenli olması sebebiyle gelişmiş ülkelerde en çok tercih edilen kontakt lens türlerinden biridir. Özellikle alerji sorunu olanlar, yoğun makyaj yapanlar, aktif bir yaşam tarzı olanlar, sık seyahat edenler ve gençler tarafından tercih edilmektedir.

Göz hekimi tarafından yapılması gereken kontakt lens uygulamalarında, 3 ana parametre öncelikli önem taşır.

• Temel eğrilik yarıçapı (base curve)
• Kırıcılık(power)
• Çap(diametre)

Temel Eğri(Bace Curve): Kontakt lensin eğrilik yarıçapıdır. Kontakt lensin göze temas eden arka yüzeyi ile korneanın ön yüzeyinin uyumlu ve benzer eğimde olması, lensin rahat kullanılması için zorunludur.

Kırıcılık (Power): Işığın kırılmasını, kırma kusurunu düzeltmek için gereken ölçüdür, uzak kırma kusuru için(eksi), yakın kırma kusuru için(artı)dır. Ölçü birimi diyoptridir.

Çap(Diameter): Kontakt lensin bir ucundan diğer ucuna kadar olan maksimum genişliğidir. Kontakt lens çap parametreleri firmalara göre değişiklik göstermektedir.

Yumuşak lenslerde 13.5mm ile 15.0 mm arasında değişmektedir, sert lenslerde ve gaz geçirgen lenslerde ise 7.0 ile 9.8 arasındadır.

Astigmatı olanlar kontakt lens kullanabilir. Yeni nesil Silikon Hidrojel materyalden üretilen astigmatlı (toric) kontak lensler olağan hidrojel torik lenslerden daha fazla oksijen geçirgenliği ile hem sağlıklı hem de tüm gün rahat bir kontakt lens kullanımı sağlıyor. Yeni nesil astigmatlı lensler ile astigmatlı gözler, net görüşe, sağlığa ve konfora kavuşuyor.

Kontakt lensler, korneanın üzerinde duracak şekilde tasarlanmışlardır. Esas olarak gözün ön kısmını kaplayan gözyaşı zarına yapışarak ve biraz da göz kapaklarının basıncı ile yerinde dururlar.

Göz kırpıldıkça göz kapağı kontakt lensin yüzeyinde kayarak, lensin hafifçe hareket etmesine neden olur. Bu hareket gözyaşlarının gerekli kayganlığı sağlamasına izin verir ve birikintilerin yıkanarak atılmasına yardımcı olur.

Göz ön kamarasında akut ya da subakut iltihap ya da enfeksiyon olduğu ya da lens kullanımı ile kötüleşebilecek gözün kornea, konjonktiva veya kapaklarını etkileyen hastalığı, yaralanması, alerjisi, enfeksiyonu, iltihabı gibi durumlarda.

- Kornea duyusu azalmış olanlarda.

- Kontakt lens kullanımına engel oluşturacak göz yaşı salgısının yetersiz olduğu durumlarda.

- Kontakt lens kullanımıyla daha da kötüleşen ya da kontakt lens kullanımına engel oluşturan sistemik hastalıklar, genel sağlık durumunda bozukluk, şiddetli soğuk algınlığı veya grip olduğunda.

- Kontakt lens kullanımı ile etkileşimi olan ya da kontakt lens kullanımında kontrendike olan ilaç kullanılması durumunda (göz ile ilgili preparatlar dahil olmak üzere). Antihistaminikler, dekonjestan maddeler, diüretikler, kas gevşeticiler, trankilizanlar ve araba tutmasına karşı kullanılan ilaçlar gözün kurumasına, lensin gözde hissedilmesine veya görüş bulanıklığına yol açarlar.

- Lensin gözde olduğu süre içerisinde göze uygulanacak ilaçla tedavi gerektiren göz hastalıkları olduğunda kontakt lensin alerji meydana getirdiği kişilerde.

- Kontakt lens kullanımı ile bağlantılı olarak nüks edebilecek göz ya da göz kapağı hastalığı ya da diğer sorunların bulunduğu hastalarda.

- Aşırı kuru, dumanlı ve tozlu ortamlarda çalışanlarda.

- Deniz gözlüğü olmaksızın havuzda su sporu yapanlarda.

Doğum kontrol hapı kullananlarda görüşte veya lens toleransında değişiklikler meydana gelebilir.

Evet, numarasız renkli kontakt lensler bunun için vardır. Kontakt lensinizi almadan önce göz muayenesi yaptırmanızı önemle rica ederiz. Sadece kozmetik amaçlı kullanılacak olan kontakt lensler de birer tıbbı cihazdır. Göz doktoru tarafından reçetelendirilerek yönlendirilmeli, göz doktorunun denetim ve kontrolü altında olunmalıdır.

Lens gözünüzdeyken kesinlikle doktorunuzun önermediği hiçbir damlayı gözünüze damlatmayın. Lens temizliği ve bakımı için çeşme suyu kullanmayın. Bu amaçla üretilmiş olan solüsyonları kullanın. Lenslerinizi her çıkarışta temizleyin, durulayın ve dezenfekte edin. Dezenfeksiyon sırasında lens kutusunu kapalı tutunuz. Aynı solüsyonu bir seferden fazla kullanmayın. Farklı lens bakım sistemlerini ardı ardına, bir arada kullanmayın veya gerekmedikçe lens bakım sisteminizi değiştirmeyin.

Yalnızca göz doktorunuzun önerdiği sistemi uygulayın. Lens kullananların tırnaklarını temiz tutmaları ve fazla uzatmamaları, yumuşak lensi yırtabileceği için asla dokundurmamaları gerekir. Lenslerinizi asla yüksek ısıya maruz bırakmayın.

Aseton, alkol, benzol gibi kimyasal solüsyonlar lensleri bozabilir. Sert lenslerin maddesi esnek, ama belli bir ölçünün üzerinde bükülemeyecek şekilde yapılmıştır. Lensin temizlenmesi sırasında fazla basınç uygulanması lensi kırabilir. Sürekli basınç lensi deforme eder ve optik açıdan kullanılamaz hale getirir. Yumuşak lensler solüsyonsuz açık havada bırakılırsa kuruyabilir ve bozulur. Bu durumdaki lenslerin kullanılmaması gerekir. Kontakt lens kullananların sigara içmesi, özellikle gece boyunca gözde kalan lens kullananlarda sorunların artmasına yol açabilir.

Lensler gözünüzde bir rahatsızlık yapmasa bile kullanım süresini aşmamaya çalışın. Kullanım tarihi dolan lensleri kullanmayın. Takiplerinizin sağlıklı olarak yürümesi için lensinizin ambalajını saklayın. Lenslerin takılı olmaması gereken bir zamanda mecburen lensleri takmamak için yanınızda gözlük bulundurun. Yüzerken kontakt lenslerinizi çıkarın. Sıcak ve kuru havaların lenslerin normalden daha kısa sürede kurumasına neden olabildiği gözlenmiştir.

Bu durumlarda gözünüzü daha çok kırpmanız, lensin susuz kalmasını önlemede yardımcı olacaktır. Banyo yapmadan önce lenslerinizi çıkararak üzerine sabun veya şampuan bulaşmasını önleyin. Gaz geçirgen sert lenslerin kullanımı sırasında gözlerin belli bir alışma süreci vardır. Bu esnada ışığa karşı hassasiyet artabilir ve gerektiğinde güneş gözlüğü kullanabilirsiniz. Bu lenslere gözlerinizin alışabilmesi için doktorunuzun belirleyeceği kullanma sürelerine riayet etmelisiniz. Kontakt lens kullanırken sağlıklı bir görüşü korumak için düzenli olarak göz kontrolü yaptırmak gerekir.

Spor yaparken yumuşak kontakt lens kullanmak gözlük kullanmaktan hem daha esnek, hem de daha sabit bir görme düzeltimi sağlar. Kontakt lensler yansıma yapmaz,derinlik algılaması gözlükten daha iyidir,kontakt lens kullanmanın bir çok avantajı vardır.

Kontakt lenste,gözlük çerçevesinin kişiye vereceği kullanım zorluğunun olmaması,yağışlı günlerde görüş sorunu yaşamadan kullanılabilmesi,görme alanının kişinin kendi gözündeki gibi olması(gözlükte net görüş çerçeve alanı ile sınırlıdır), soğuk havalarda sıcak bir ortama girildiğinde buğulanma olmaması, buruna ve kulaklara basınç yaparak,şakaklarda ağrı ve acıya neden olmaması,düşüp kırılma ihtimalinin olmaması spor yaparken özgürce hareket etmenin tadını çıkarmanızı sağlar.

Bu amaçla üretilen protez kontakt lensler mevcuttur. PROSTHETIC (Proestetik iris kusurlu lensler) lensler hasarlı gözlere doğal ve estetik bir görünüm sağlar ve hastaya psikolojik rahatlık kazandırır.

Prosthetic(Proestetik iris kusurlu) lensler yumuşak lenslerdir, açık kahve, orta kahve ve koyu kahve olmak üzere üç farklı renkte üretilmektedir. Diğer göz ile aynı renkte olması için hastanın net bir fotoğrafının yada kendisinin üreticiye ulaşması gerekir.